دورآگاهی یا تلهپاتی (از عبارات یونانی τῆλε، تله به معنی "دور"، و πάθος، پاتوس یا -پاتیا به معنی "احساس، ادراک، رنجوری، تجربه، احساس شدید عشق یا شهوت یا خشم یا غیره")، انتقال ادعایی اطلاعات از یک شخص به شخصی دیگر است، بدون استفاده از کانالهای حسی یا فعل و انفعال فیزیکی.
آزمایشهای دورآگاهی بهطور تاریخی به علت نبود کنترلهای مناسب و فقدان تکرارپذیری مورد انتقاد قرار گرفتهاند. هیچ مدرک قانعکنندهای مبنی بر وجود دورآگاهی وجود ندارد، و این موضوع بهطور عام توسط جامعه علمی به عنوان شبهعلم در نظر گرفته میشود.
- فراروان شناسی دو شاخه اصلی دارد، که هر دوی آنها نسبت به تقسیمات حواس و ماشین اعمال بدنی آشنای روانشناسی هستند، آنها به دو دستهٔ ادراک فراحسی و حرکت روانی تقسیم میشوند که تلهپاتی جز دستهٔ ادراک فراحسی است.
- دورآگاهی یا تلهپاتی ادراک حسی و فراحسی فعالیت روحی فردی دیگر است. این کلمه که از دو لفظ یونانی مشتق شده یکی تله Tele به معنی دور و دیگری پاتوس Pathos به معنی احساس میباشد البته شایان ذکر است گاهی به آن تله که در واقع احساس از دور معنی میدهد این پدیده شامل دو بخش میشود. یکی انتقال فکر و احساس به قصد اشخاص دیگر و دیگری دریافت افکار و احساس دیگران که آن را فرایابی مینامند. دورآگاهی، به زبان ساده قدرت و استعداد مخابره پیام یا تصویری یا هر گونه اطلاعات از ذهن به ذهن فرد دیگر، بدون استفاده از وسایل حسی مانند سخن گفتن و مشاهده علائم یا حرکات است؛ این کار با استفاده از ارتباط روح (کالبد اثیری) انجام میگیرد. دورآگاهی یا تلهپاتی بهطور دقیق در لغت به معنی انتقال و ارتباط فکر از راه دور است.
- یکی از آخرین تعبیرهایی که برای دورآگاهی شده چنین است:
هرگاه فردی به اطلاعاتی دسترسی داشته باشد که در دسترس دیگری نباشد، و آنگاه تحت شرایط معین و با مسدود کردن دقیق کانالهای شناخته شده حسی، نفر دوم بتواند به چنان میزانی از این اطلاعات دست یابد که نتواند ناشی از حدس زدن باشد.
- گاهی نیز به آن دورآگاهی ذهنی (به انگلیسی: Mental telepathy) گفته میشود. در واقعه تلهپاتی یک نیروی نهفته در وجود یا قدرت ذهن انسان میباشد که به کمک برخی اعمال مانند ریاضتهای متفاوت که باعث میشود این نیرو خود را نمایان کند.
- آزمایشهای دورآگاهی در طول تاریخ همواره به دلیل نداشتن کامل اختیار و قابلیت تکرار، مورد انتقاد قرار گرفتهاند. هیچ مدرک تاریخی مبنی بر وجود دورآگاهی موجود نیست و جامعهٔ علمی بهطور کلی این مقوله را حیطهٔ شبهعلم دانستهاند.
دیدگاههای مختلف، دورآگاهی را به دستههای مختلفی تقسیم کردهاند. یکی از این تقسیمبندیها اینگونهاست:
- تلهپاتی بزرگ، یا تلهپاتی غیرعمد یا خود به خود
- تلهپاتی کوچک یا تلهپاتی عمدی یا ایجاد شده
- انواع طبقهبندی نشده تلهپاتی